Είναι σχεδόν απίθανο να βρεθεί χρήστης του ίντερνετ που να μην έχει λάβει τουλάχιστον ένα κακόβουλο email ή ένα παραπλανητικό μήνυμα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (Facebook, Instagram κλπ) από παραβιασμένο λογαριασμό φίλου, που να οδηγεί σε μια μολυσμένη ιστοσελίδα ή κάποια άπατη.
Ακόμα και αν εμείς είμαστε προσεκτικοί, ίσως να μην ισχύει το ίδιο για όλους τους χρήστες της συσκευής μας, του δικτύου μας ή των φίλων μας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Έτσι λοιπόν, με κάθε ευκαιρία, λέμε πως το πρώτο πρόγραμμα που πρέπει να εγκαταστήσει κάποιος στη συσκευή του, είναι μια σουίτα ασφαλείας ή ένα Antivirus.
Τα πρώτα κακόβουλα προγράμματα εμφανίστηκαν τη δεκαετία του 80 και η έκταση της ζημιάς που προκαλούσαν ήταν πολύ περιορισμένη και η ευρύτερη διάδοση τους, σχεδόν απίθανη.
Πλέον είναι τόσο εξελιγμένα που πολλές φορές μπορούν να αποκτήσουν πρόσβαση στην κάμερα, στο πληκτρολόγιο, στα αρχεία και στην οθόνη της συσκευής με καταστροφικές συνέπειες στην επαγγελματική, την προσωπική ζωή άλλα και στο πορτοφόλι του κατόχου της συσκευής.
Φυσικά, μαζί με τα κακόβουλα προγράμματα, εξελίχθηκαν και οι σουίτες ασφαλείας – antivirus, τα οποία εκτός από τον περιστασιακό έλεγχο του συστήματος για ιούς, αναλύουν και φιλτράρουν τα εισερχόμενα μηνύματα, τις σελίδες που επισκεπτόμαστε, την συμπεριφορά άλλων προγραμμάτων και μπορούν να ελέγξουν τη συσκευή μας σε μόλις μερικά λεπτά για την παρουσία περισσότερων από 100.000 κακόβουλων προγραμμάτων.
Ολα αυτά, θα ηταν αδύνατον να πράξει ένας χρήστης μόνος του.
Πριν πάμε παρακάτω, ας γνωρίσουμε καλύτερα τον εχθρό μας.
Υπάρχουν διάφορα είδη κακόβουλων προγραμμάτων, όπως για παράδειγμα τα ransomware που κρυπτογραφούν τα αρχεία της συσκευής και στη συνεχεία ζητάνε λύτρα (σε μορφή κρυπτονομισματων) για την αποκρυπτογραφιση τους.
Σε κάποιες παραλλαγές τους, εάν τα λίτρα δεν πληρωθούν, διαγράφονται οριστικά όλα τα αρχεία.
Πολύ συχνά, όλα τα κακόβουλα προγράμματα αναφέρονται ως ιοί καθώς έχουν κοινά χαρακτηριστικά.
Για παράδειγμα, κρύβονται στο σύστημα ώστε να μην είναι εύκολος ο εντοπισμός τους, διαδίδονται και εκτελούν κάποια κακόβουλη ενέργεια εν αγνοία του χρήστη.
Κάθε κακόβουλο πρόγραμμα, δημιουργείται, δηλαδή γράφεται σε μια γλώσσα προγραμματισμού (java, c++, c κλπ) και τεχνικά, κάθε κακόβουλο πρόγραμμα είναι ένα πρόγραμμα ή εφαρμογή όπως ολα τα υπόλοιπα προγράμματα στη συσκευή μας.
Οι περισσότεροι, γνωρίζουμε πως δεν υπάρχει συμβατότητα προγραμμάτων ανάμεσα στα διάφορα λειτουργικά συστήματα.
Δηλαδή, ένα πρόγραμμα που είναι σχεδιασμένο να εκτελείται σε ένα συγκεκριμένο λειτουργικό σύστημα, δεν θα λειτουργήσει σε κάποιο άλλο, έτσι και ένας ιος μπορεί να “τρέξει” μόνο σε ένα συγκεκριμένο λειτουργικό σύστημα.
Έτσι λοιπόν οι δημιουργοί των κακόβουλων προγραμμάτων, στοχεύουν κυρίως σε λειτουργικά συστήματα με το μεγαλύτερο μερίδιο χρηστών, δηλαδή τα Windows της Microsoft.
Οι διανομές Linux (Debian, Fedora, Ubuntu κλπ) είναι οι ασφαλέστερες αποκλειστικά γιαυτό το λόγο, όσο και αν επιμένουν οι οπαδοί τους για το αντίθετο.
Για παράδειγμα στον τομέα των κινητών τηλεφώνων και των server όπου η συντριπτική πλειοψηφία χρησιμοποιεί Linux (τηλέφωνο android, λειτουργικό CentOs, Ubuntu Server), η κατάσταση αντιστρέφεται υπέρ των Windows.
Τι είναι μια σουίτα ασφαλείας – antivirus;
Όπως τα κακόβουλα προγράμματα, έτσι και η σουίτα ασφαλείας είναι ένα πρόγραμμα – εφαρμογή, με σκοπό την προστασία της συσκευής μας.
Ελέγχει την εισερχόμενη κίνηση, την αλληλογραφία και τις διευθύνσεις που πληκτρολογούμε και η βάση δεδομένων αναβαθμίζεται σχεδόν καθημερινά ώστε να βρίσκεται ένα βήμα μπροστά.
Δεν κρύβεται στο σύστημα, διαθέτει γραφικό περιβάλλον και ένα μόνιμο εικονίδιο ώστε να είμαστε βέβαιοι ότι είναι ενεργοποιημένο.
Φυσικά όλα αυτά, θα κάνουν τον υπολογιστή μας λίγο πιο αργό καθώς για τις παραπάνω λειτουργίες, δεσμεύεται ένα μέρος των πόρων της συσκευής.
Όλες οι εμπορικές σουίτες ασφάλειας και τα antivirus, προστατεύουν τη συσκευή μας σε πραγματικό χρόνο. Δηλαδή μόλις εγκαταστήσουμε ή κατεβάσουμε μια νέα εφαρμογή στη συσκευή μας, θα το ελέγξει για ιούς.
Το μεγάλο μειονέκτημα αρκετών δωρεάν προγραμμάτων ασφαλείας, είναι πως δεν προστατεύουν τη συσκευή σε πραγματικό χρόνο.
Δηλαδή ένας υπολογιστής δύναται να μολυνθεί με έναν ιο ή ένα κακόβουλο πρόγραμμα, αφού το antivirus “κοιμάται” και ελέγχει για ιούς χειροκίνητα.
Σε περίπτωση που δεν υπάρχει η δυνατότητα αγοράς κάποιας εμπορικής σουίτας ασφάλειας ή antivirus, προσωπικά θα επέλεγα ένα μέτριο με προστασία σε πραγματικό χρόνο, παρά ένα κορυφαίο χωρίς.